Vernieuwenderwijs

De onderwijstrends voor 2016 – 2017

Afgelopen zondag bracht Kennisnet hun tweejaarlijkse trendrapport uit: Trendrapport 2016 – 2017. In dit rapport onderzoekt Kennisnet welke technologische ontwikkelingen trends zijn en welke ontwikkelingen meer hypes zijn. Het rapport geeft veel inzicht in de ontwikkelingen in Nederland.. maar hoe verhoudt het zich tot andere rapporten (in andere landen)? Wat zijn volgens die rapporten de trends en hypes van de komende tijd? In dit artikel een overzicht van enkele trendrapporten die de afgelopen tijd verschenen met daarbij enkele praktische tips.

Lees nu ook de onderwijstrends voor 2017 – 2018.

Schermafbeelding 2016-04-04 om 21.32.59

Trendrapport 2016 – 2017 | Kennisnet

Link: lees het hier

Een zeer uitgebreid onderzoek, geschreven om bestuurders in het PO, VO en MBO inzicht te geven en handvatten te bieden. Volgens dit rapport zijn de trends voor de komende tijd:

  • Cloudcomputing: al het lesmateriaal is altijd, overal en veilig toegankelijk. Dit door bijvoorbeeld gebruik te maken van Google Drive of een ELO als ClousdSchool.
  • Devices: leerlingen heb hun eigen device waarmee zij op de cloud kunnen werken. Denk hierbij een een iPad, Chromebook of Bring Your Own Device (BYOD).
  • Netwerkstructuur: bij cloudcomputing en devices hoort een goede netwerkstructuur Goede wifi, digiboarden, printers etc. die makkelijk via het internet toegankelijk zijn.
  • Learning Analytics / Big Data: data van leerlingen verzamelen, lezen en gebruiken ELO’s als Magister hebben veel data waarvan we gebruik kunnen maken om leerlingen beter te ondersteunen. Bedrijven als The Implementation Group bieden software om daarbij te helpen.
  • Adaptief digitaal leermateriaal: onderwijs wordt meer gepersonaliseerd, dus ook het lesmateriaal: het is aan te passen aan de gebruiker. Een bedrijf als learnbeat is hier al actief mee bezig.
  • Persoonlijke leeromgeving: leerlingen kunnen altijd en overal leren middels digitale omgevingen. Er zijn inmiddels veel voorbeelden te benoemen die hierbij kunnen ondersteunen! Zo zijn er bekende systemen Magister en itslearning en ook minder bekende system zoals Simulise en Cloudschool.
  • Technologische ontwikkelingen: programmaren, virtual reality, augmented reality, smartwatches, artificial intelligence, drones etc.: er zijn veel ontwikkelingen gaande die hun weg naar het onderwijs steeds meer gaan vinden. Hier lees je diverse artikelen over veel van deze onderwerpen.
  • Digitale vaardigheden: aansluitend bij de nieuwe ontwikkelingen komen nieuwe vaardigheden kijken voor de toekomstige generatie. Dit worden ook wel de 21st century skills genoemd, waarvan Kennis recentelijk al een nieuw model presenteerde. Een belangrijke vaardigheid is computational thinking.
  • Maken (MakerEd): het maken van dingen wordt steeds belangrijker: 3D printen, Doodler, LittleBits etc. Het vak nieuwe techniek wordt mogelijk zelfs een nieuw examenvak voor het vmbo.

OECD 1 Schermafbeelding 2016-04-04 om 21.19.42

Trends Shaping Education (2016) | OECD

Link: lees het hier

Een rapport van het Economic Co-operation and Development (OECD), een bekende organisatie die op verschillende vlakken grootschalig onderzoekt verricht, onder andere binnen het onderwijs. De insteek van dit rapport is macro-niveau: welke globale ontwikkelingen hebben welke invloed op het onderwijs? Het betreft een erg uitgebreid onderzoek. Volgens dit rapport zijn de trends voor de komende tijd:

  • Globalisering: de wereld wordt steeds meer een: mensen kunnen altijd en overal met elkaar in contact staan. Dit heeft gevolgen voor onder andere de economie en klassenmaatschappij. Ook het klimaat verandert. Al deze – en nog veel meer – ontwikkelingen hebben invloed op het onderwijs.
  • Maatschappelijke ontwikkelingen: veiligheid, emancipatie, entrepreneurschap: samenlevingen veranderen. Ook al deze ontwikkelingen hebben invloed op het onderwijs.
  • Urban life: er komen steeds meer steden en het leven in deze steden wordt steeds bepalender voor de rest van het land. Binnen deze steden ontstaan veel innovaties waar het onderwijs wat mee moet en kan. Zo is één van de belangrijke ontwikkelingen job mobility en is loopbaanbegeleiding erg belangrijk – om maar een voorbeeld te noemen!
  • Families: sociale rollen, gezinssamenstelling, normen en waarden, armoede en culturen; dit zijn slechts een paar van de dingen die momenteel spelen binnen veel gezinnen. Dit heeft veel invloed op de manier waarop onze leerlingen opgroeien. Burgerschap speelt dan ook een belangrijke rol binnen het onderwijs – al blijkt ook wel uit recent onderzoek dat wij als school weinig invloed hebben op onze leerlingen als het om dergelijke topics gaat!
  • Technologische ontwikkelingen: Data, Bio-tech, E-learning: zoals al in het rapport van Kennisnet is omschreven zijn er zeer veel ontwikkelingen gaande die andere kennis en vaardigheden vragen aan onze leerlingen. Ontwikkelingen waar we aan kunnen denken (OECD, p. 110):Schermafbeelding 2016-04-04 om 21.49.06Meer specifieke informatie over Nederland?
    Dat vind je in dit Nederlandse digitale boek.

Horizon K-12 (2015) | New Media Consortium

Link: lees het hier

Het New Media Consortium (NMC) is een Amerikaanse groep waarbij verschillende universiteiten en scholen zijn aangesloten. Ze brengen elk jaar een trend rapport uit.Volgens dit rapport zijn de trends voor de komende tijd:

  • BYOD: Bring Your Own Device is een trend die al langer in het onderwijs rondgaat. Belangrijkste voorwaarde hiervoor is dat de faciliteiten goed zijn: snelle wifi en lesmateriaal dat overal beschikbaar is in de cloud.
  • Makerspaces: Hier op  vernieuwenderwijs hebben we al meerdere berichten geplaatst over de Makermovement. In Amerika lopen scholen hierin voorop, waarbij je ziet dat er steeds meer makerspaces binnen scholen gebouwd worden. Ook hier in Nederland zie je steeds meer initiatieven. Kijk bijvoorbeeld eens op www.makerschool.nl of op www.makered.nl
  • 3D Printing / rapit prototyping: Een van de ontwikkelingen die zorgen dat er meer makerspaces komen, is de ontwikkeling van 3D printers en andere apparatuur. Doordat deze steeds betaalbaarder worden zie je dat scholen hier mee aan de slag gaan. Nu is het nog maar een kleine groep scholen die hier iets mee doet en lijkt het nog wat op een ‘gimmick’. Nu al aan de slag? Wij hebben al eerder enkele artikelen hierover geplaatst.
  • Adaptieve leeromgeving: Een grote toekomst wordt voorspeld voor adaptieve leeromgevingen. Binnen het onderwijs wordt er al veel gesproken over gepersonaliseerd leren, en in dat verlengde liggen ook de adaptieve leeromgevingen. Dit zijn digitale programma’s waarin leerlingen altijd op hun eigen niveau werken.
  • Badges/MicrocreditAls leerling iets verdienen in je lessen? In de toekomst wordt dit wellicht mogelijk! Door het verdienen van badges of het krijgen van ‘microcredit’ kun je als leerlingen vrijstellingen krijgen, betere apparatuur gebruiken of andere keuzes maken in de les. Hierdoor kunnen vaardigheden van leerlingen ook beter ontwikkeld worden én de verwachting is dat dit ook mee zal gaan tellen bij de aanname op vervolgopleidingen.
  • Wearable technologySmartwatches zijn nog maar het begin: binnen 4 tot 5 jaar wordt verwacht dat draagbare technologie zorgt voor een revolutie in het onderwijs. Stel je voor dat leerlingen die moeite hebben met het lezen of begrijpen van emoties dit door een armband kunnen ‘zien’.

Ook interessant..

Andere interessante rapporten en boeken over dit onderwerp om te bekijken zijn:

image_pdfDownload artikel
Wessel Peeters

Wessel Peeters

Mede-oprichter van Vernieuwenderwijs. Daarvoor onderwijskundige in het hoger onderwijs en leraar geschiedenis en maatschappijleer in het voortgezet onderwijs. Praat graag over en is graag bezig met: didactiek, curriculumontwerp, toetsing, leren leren en veranderkunde. Actieve ontwikkelaar, onderzoeker en spreker.

10 reacties

  • Ik zou tocg graag de aandacht willen vragen voor de Stem van het Kind. Er is een duidelijke trend om kinderen niet meer als gemankeerde volwassenen te zien maar als volwaardige personen, die al vanaf jonge leeftijd mee kunnen denken, praten en beslissen over hun eigen leven en de toekomst. Want de toekomst…. dat is de wereld waarin zij hun “heden” gaan beleven. Zelfs de OnderwijsInspectie heeft nu als vast onderdeel in hun jaarlijkse rapport De staat van het Onderwijs de Staat van de Leerling opgenomen, en verzamelt de input hiervoor rechtstreeks bij leerlingen.
    Sterk verbonden hiermee is een beweging naar meer democratie van onderop. We willen weer een naatdschappij van mensen worden en de systemen niet te veel te laten overheersen (zoals nu te vaak wordt ervaren).

    • Inderdaad, en hoewel er veel kritiek op is, is Onderwijs2032 toch wel een (klein) stapje in die richting. Meer ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en op zoek gaan naar talenten. Dat betekend dus inderdaad dat we leerlingen (weer) moeten leren nadenken in plaats van uitvoeren. Dank voor je toevoeging in ieder geval!

  • Mooi breed overzicht Wessel. Fijn ook om deze discussie hier te lezen, constructieve en respectvolle dialoog is de manier om technologie in maatschappij en Onderwijs de juiste plek te geven. De worsteling van mensen met de technologie die ze zelf hebben uitgevonden is van alle tijden. Juist als techneut heb ik er alle vertrouwen in dat mensen en hun unieke kwaliteiten onvervangbaar zijn. Maar onze rol blijft wel verschuiven door technologie. Die verschuiving vind ik de meest interessante discussie.

    • Dank voor je reactie. Het is inderdaad goed om te zien dat dergelijke trendrapporten zoals die van jullie (Kennisnet) discussies opleveren, op die manier kunnen we samen zoeken naar de juiste manier om het te integreren in ons onderwijs – een zoektocht die overigens erg leuk is, zo vind wij in ieder geval. Ik ben benieuwd waar onze rol naar toe goed: dat wordt volgens mij vanzelf duidelijk, als we maar om ons heen blijven kijken – iets waar deze trendrapporten zeker aan bijdragen!

  • Wessel, hoe heet je met je achternaam?
    Ik moet een APA verwijzing naar het stuk doen wat jij hebt geschreven.
    Alvast bedankt.
    MVG
    Cindy

    • Dag Cindy,

      Wessel Peeters is mijn volledige naam 🙂
      Valt mij nu ook op dat het niet zichtbaar is.. misschien maar eens aanpassen.

      Leuk! Waar schrijf je over?

  • Mooi overzicht. In het boek ” leren voor morgen, uitdagingen voor het onderwijs gaan wij ( Ros, Lieskamp, Heldens) ook in op trends zoals globalisering, radicalisering en degelijke en hebben we dat gekoppeld aan welke mogelijkheden er zijn voor het onderwijs+ voorbeelden van po en vo scholen. Tip?

💡 Onze diensten

Wil je hiermee aan de slag en kun je hulp gebruiken? Als docenten en onderwijskundigen helpen we graag. Bekijk hier ons aanbod:

Ga naar →

Blijf op de hoogte!

Elke week dit soort artikelen & interessante linkjes ontvangen in onze nieuwsbrief?

Please wait...

Bedankt, je staat op onze mailinglijst!